علایم خرابی بست هیدرولیک، موضوعی بسیار مهم در نگهداری از ماشین آلات صنعتی است. در این مقاله، ما به بررسی جامع علایم خرابی بست هیدرولیک می پردازیم. این بست ها، که قطعات فلزی اتصال دهنده شیلنگ به سیستم هستند، وظیفه دارند تا سیال پرفشار را بدون نشتی، در مسیر خود نگه دارند. شناختن این علایم کمک می کند تا قبل از اتفاقات خطرناک، اقدام به تعمیر یا تعویض کنید. این نشانه ها شامل موارد فیزیکی، صوتی و عملکردی می شوند که تشخیص زود هنگام آنها از هزینه ها و آسیب های جدی جلوگیری می کند.
اینفوگرافیک علایم خرابی بست هیدرولیک
بست هیدرولیک چیست؟
بست هیدرولیک، که به آن اتصال هیدرولیک (Fitting) هم می گویند، در واقع قطعه ای فلزی است که وظیفه وصل کردن محکم و مطمئن شیلنگ های هیدرولیک (که سیال پرفشار را جابجا می کنند) به پمپ، شیر یا سیلندر سیستم است تا از هرگونه نشتی جلوگیری کند.
کاربرد اصلی آن ایجاد یک مسیر پیوسته و آب بندی شده برای انتقال قدرت سیال با فشار بسیار بالا (مانند روغن) است.
بست های هیدرولیک انواع مختلفی دارند که بسته به نوع اتصال و فشار کار انتخاب می شوند؛ از جمله انواع رایج آن می توان به اتصالات رزوه ای مخروطی (مانند NPT)، اتصالات رزوه ای موازی با واشر یا اورینگ (مانند BSPP)، اتصالات فلنجی و اتصالات مخروطی متالیک (مانند JIC و SAE) اشاره کرد.
علایم خرابی بست هیدرولیک و راه حل های کاربردی
این نشانه ها، مشکلات اصلی بست فلزی (اتصال) را نشان می دهند و تشخیص زود هنگام آنها از بروز حوادث و خسارات بزرگ جلوگیری می کند.
- نشتی از محل رزوه: دیدن چکیدن قطرات روغن، ترشح یا عرق کردن سیال هیدرولیک در اطراف دندانه های بست یا زیر مهره. این نشان می دهد که آب بندی در قسمت رزوه ها از دست رفته است و بست شل شده یا آسیب دیده است.
راه حل: بست را با نیروی استاندارد (گشتاور) مناسب سفت کنید. اگر نشتی ادامه یافت، بست باید تعویض شود.
- نشتی از سطح آب بندی: روغن از قسمتی نشت می کند که سطوح فلزی بست (مانند سطوح مخروطی 37 درجه) بدون واشر، به هم فشرده شده اند. این معمولاً به دلیل خراش یا آسیب دیدن آن سطح آب بندی است و اتصال قادر به تحمل فشار نیست.
راه حل: سطح آب بندی بست را برای خط و خش بررسی کنید. اگر آسیب دیده است، بست را تعویض کنید.
- شل شدن یا لق شدن بست: اتصال به راحتی با دست یا آچار حرکت می کند یا هنگام کار ماشین، لرزش بیش از حد و قابل مشاهده ای دارد. این نشانه گشتاور کمتر از حد یا سفت شدن ناقص است و می تواند به قطعی روند کار شود.
راه حل: بست را با گشتاور استاندارد کارخانه سازنده، سفت کنید تا کاملاً ثابت شود.
- ترک یا شکستگی در رزوه بست: مشاهده خطوط ریز شکستگی روی دندانه های بست یا مهره. این معمولاً به دلیل سفت کردن بیش از حد رخ می دهد.
راه حل: بست آسیب دیده باید فوراً تعویض شود تا از شکست کامل تحت فشار جلوگیری شود.
- از بین رفتن مقاومت فلز به دلیل تنش تکراری: شکستگی ناگهانی در بدنه فلزی بست که در اثر تحمل چرخه های مکرر فشار و لرزش در طولانی مدت ایجاد شده است، حتی اگر در ابتدا درست بسته شده باشد. این شکست اغلب از نقاط تمرکز تنش (مانند ریشه رزوه) شروع می شود.
راه حل: بست را تعویض و مسیر شیلنگ و لرزش کلی سیستم را اصلاح کنید.
- خوردگی یا زنگ زدگی شدید: دیدن زنگ زدگی، تغییر شکل یا خوردگی گسترده روی فلز بست. این فرسایش، مقاومت بست در برابر فشار بالا را کاهش داده و می تواند باعث نشتی شود.
راه حل: بست را تعویض کنید و دلیل قرار گرفتن در معرض رطوبت یا مواد شیمیایی خورنده را برطرف کنید.
- پرتاب شدن کوپلینگ: جدا شدن ناگهانی و کامل بست فلزی از انتهای شیلنگ (در اتصالات پرسی). معمولاً به دلیل پرس (کریمپ) ناقص، فشار بیش از حد یا استفاده از قطعات ناسازگار رخ می دهد.
راه حل: کل مجموعه (شیلنگ و بست) را تعویض کرده و مطمئن شوید که توسط فرد متخصص و با روش صحیح پرس شده است.
- نقص یا آسیب دیدن اورینگ ها: مشاهده بیرون زدگی، له شدگی، پارگی، یا خشک و شکننده شدن واشرهای لاستیکی/پلاستیکی (اورینگ ها).
راه حل: اورینگ ها را تعویض کنید و اطمینان حاصل کنید که نوع اورینگ جدید با روغن هیدرولیک سیستم شما سازگار است.
- صدای “سوت” کشیدن: شنیدن صدای خروج هوا یا نشت بسیار ریز سیال (شبیه به صدای سوت) از محل اتصال بست در حین کار. این نشان دهنده یک نشتی کوچک در شرایط کاری است.
راه حل: بست را سفت کنید و در صورت نیاز، برای آب بندی بهتر رزوه ها، از نوار یا چسب تفلون مخصوص هیدرولیک استفاده کنید.
- نشت هوا در خط مکش: شنیدن صدای زوزه یا غیرعادی از پمپ هیدرولیک، همراه با کف کردن روغن در مخزن. این نشان می دهد که بست خط مکش پمپ به درستی آب بندی نکرده و هوا می کشد.
راه حل: بست خط مکش پمپ را بررسی و تعویض کنید تا از ورود هوا به سیستم جلوگیری شود.
- له شدگی لبه های مخروطی: لبه های فلزی مخروطی بست مانند JIC که وظیفه آب بندی دارند، کج یا له شده و دیگر نمی توانند آب بندی محکمی ایجاد کنند. این به دلیل سفت کردن مکرر و نامناسب است.
راه حل: بست آسیب دیده را تعویض کنید و در نصب جدید، از سفت کردن بیش از حد خودداری کنید.
- سوراخ شدن فلز بر اثر ترکیدن حباب های روغن: ایجاد سوراخ ها یا حفره های ریز روی سطح داخلی بست، به خصوص در ورودی های پمپ یا خطوط پر فشار. این ناشی از ترکیدن حباب های بخار روغن است که باعث تخریب فلز بست می شود.
راه حل: بست را تعویض و مشکل اصلی (مانند هواگیری یا کمبود روغن) را در سیستم رفع کنید.
- ایجاد لرزش غیرعادی: مشاهده لرزش یا تکانهای شدید در خود قطعه بست که به دلیل مونتاژ نامناسب، عدم تراز بودن یا آویزان بودن شیلنگ ایجاد شده است. لرزش می تواند به شکست خستگی منجر شود.
راه حل: بست را سفت کرده و مطمئن شوید که شیلنگ و بست با گیره یا نگهدارنده به درستی پشتیبانی شده‌اند.
- عدم قرارگیری کامل بست در پورت: بست به طور کامل داخل سوراخ (پورت) نیست و بین دو قطعه فاصله غیرعادی باقی می ماند. این معمولاً به دلیل استفاده از استاندارد رزوه اشتباه مانند اشتباه گرفتن NPT با BSPP است.
راه حل: از استاندارد رزوه صحیح استفاده کنید و بست اشتباه را تعویض کنید.
- تغییر رنگ غیرعادی: بست فلزی تیره تر یا روشن تر از حد معمول شده است. این علامت داغ شدن بیش از حد مجاز بست به دلیل دمای کاری بالا است که استحکام فلز را کاهش می دهد.
راه حل: بست را تعویض و عملکرد سیستم خنک کاری یا دمای کاری روغن را بررسی کنید.
- بریدگی لوله داخلی: آسیب دیدگی لایه داخلی شیلنگ توسط لبه های تیز بست در اتصالات پرسی. این باعث می شود سیال به زیر لایه بیرونی نفوذ کرده و باعث تضعیف شیلنگ شود.
راه حل: کل مجموعه را تعویض کنید و مطمئن شوید که مراحل پرس شیلنگ توسط دستگاه استاندارد و با رعایت اصول Skiving انجام شده است.
- انقباض/انبساط حرارتی: نشت موقتی که فقط زمانی رخ می دهد که سیستم بسیار سرد یا بسیار داغ است. این به دلیل تفاوت در انبساط حرارتی بین بست و پورت اتصال است.
راه حل: بست را سفت کنید؛ اگر نشت باقی ماند، از بست یا مواد آب بندی (مانند اورینگ) با مقاومت حرارتی مناسب تر استفاده کنید.
- تشکیل حباب روی شیلنگ در کنار بست: دیدن یک حباب کوچک یا ورم زیر لایه بیرونی شیلنگ دقیقاً در کنار بست. این حباب ها معمولاً نتیجه نفوذ روغن از لایه داخلی آسیب دیده شیلنگ در محل اتصال بست است.
راه حل: بست را تعویض کنید. این آسیب داخلی شیلنگ است که اغلب در هنگام نصب بست ایجاد شده است.
- افزایش دمای موضعی بست: حس کردن گرمای بیش از حد روی یک بست خاص در مقایسه با سایر بست ها. این می تواند نشان‌دهنده اصطکاک داخلی یا محدودیت جریان روغن در داخل بست باشد.
راه حل: بست را تعویض کنید و مسیر جریان داخلی آن را بررسی کنید تا مسدود نشده باشد.
- تغییر شکل فلز بست: دیدن تاب خوردگی، پف کردگی جزئی یا کمی تغییر شکل در بدنه فلزی بست که ناشی از افزایش ناگهانی و شدید فشار است و نشان می دهد بست فراتر از توان طراحی خود تحت فشار قرار گرفته است.
راه حل: بست را تعویض کرده و سیستم هیدرولیک (به خصوص شیرهای کنترل فشار یا شیرهای تسکین دهنده) را بررسی کنید تا دلیل اسپایک فشار برطرف شود.
- چسبندگی یا سخت شدن واشرها: مشاهده اینکه واشرهای لاستیکی یا اورینگ ها نرم و چسبنده شده اند یا برعکس، بسیار سخت و شکننده شده اند. این نشان می دهد که سیال هیدرولیک مورد استفاده با جنس لاستیک یا مواد آب بندی بست سازگار نیست.
راه حل: تمامی اورینگ ها و واشرها را با مواد سازگار با سیال سیستم تعویض کنید و سیال هیدرولیک را نیز بررسی کنید.
جهت دریافت راهنمایی تخصصی درباره تشخیص دقیق علائم خرابی بست هیدرولیک و انتخاب بهترین راه حل برای تعویض قطعات، همین حالا با کارشناسان مجرب کاردار صنعت تماس بگیرید. متخصصان ما آماده اند تا شما را در شناسایی مشکل و تأمین بست های استاندارد یاری کنند.
تعویض یا تعمیر بست هیدرولیک
باید بست هیدرولیک را فوراً تعویض کنید اگر هرگونه شکستگی فیزیکی در آن مشاهده کردید، مانند ترک در رزوه، یا پرتاب شدن کوپلینگ (جدا شدن بست از شیلنگ). این علائم نشان دهنده یکپارچگی ضعیف قطعه و خطر انفجار تحت فشار هستند و قابل تعمیر نیستند. در مقابل، اگر مشکل صرفاً نشتی ریز از محل رزوه باشد، می توانید ابتدا با سفت کردن بست (به شرطی که بیش از حد سفت نشود) یا تعویض اورینگ ها (در بست‌های اورینگ دار) اقدام به تعمیر کنید.
اما در صورتی که نشتی پس از سفت کردن یا تعویض اورینگ نیز ادامه یابد، یا علائمی چون له شدگی لبه های آب بندی، خوردگی شدید، یا تغییر شکل فلز دیده شود، نشان دهنده آسیب دائمی است و باید بست تعویض گردد تا ایمنی سیستم حفظ شود.
نتیجه گیری
برای حفظ ایمنی و جلوگیری از خرابی های پرهزینه در سیستم های هیدرولیک، ضروری است که به علایم خرابی بست هیدرولیک توجه جدی داشته باشید. هرگونه علامت نشت روغن، ترک خوردگی، زنگ زدگی شدید یا لرزش غیرعادی، هشدار جدی برای تعویض فوری قطعه است. استفاده از بست های معیوب نه تنها خطر نشتی و آلودگی را افزایش می دهد، بلکه می تواند منجر به شکست کامل سیستم و توقف کار ماشین شود. برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن دستگاه خود، توصیه می‌کنیم همیشه از بست های باکیفیت و استاندارد استفاده کنید.
همین حالا برای مشاوره و خرید بهترین بست های هیدرولیک مورد نیاز خود، با کارشناسان مجرب کاردار صنعت تماس بگیرید و ایمنی تجهیزات خود را تضمین کنید.
سؤال متداول
-
اصلی ترین علامت خرابی بست هیدرولیک چیست؟
نشتی روغن (چکه کردن یا عرق کردن) از محل اتصال یا رزوه ها، اصلی ترین علامت است.
-
اگر بست کمی شل شده باشد، آیا باید تعویض شود؟
خیر. اگر فقط شل شده است، ابتدا آن را با گشتاور (نیروی) مناسب سفت کنید. اگر پس از سفت کردن باز هم نشتی داشت، باید تعویض شود.
-
چه زمانی باید بست را “فوری” عوض کنیم؟
زمانی که بست دچار ترک، شکستگی آشکار، خوردگی شدید شده باشد یا اورینگ ها کاملاً پاره و بیرون زده باشند.
-
صدای “هیس” از بست نشانه چیست؟
صدای “هیس” معمولاً نشانه نشت کوچک سیال یا هوا است.
-
آیا می توان بست فلزی ترک خورده را تعمیر کرد؟
خیر. بست فلزی ترک خورده تحت فشار بسیار خطرناک است و به هیچ وجه قابل تعمیر نیست؛ باید فوراً تعویض شود.
